Theo số liệu từ OpenAI, tính đến tháng 2/2025, ChatGPT ghi nhận hơn 400 triệu lượt người dùng truy cập hàng tuần. Dự báo cho thấy lượng người dùng có thể chạm mốc 1 tỷ vào cuối năm nay, minh chứng cho vị thế ngày càng lớn của ChatGPT trong mọi lĩnh vực – trong đó có ngành xây dựng, nơi AI đang bắt đầu tạo ra nhiều thay đổi rõ rệt.
Hiện tại, với tài khoản Miễn phí, người dùng có thể sử dụng GPT-4o trong giới hạn nhất định. Với gói Plus ($20/tháng), kỹ sư xây dựng sẽ được tiếp cận nhiều mô hình hơn (GPT-4.1, o4-mini, o3…) và bản thử nghiệm của GPT-4.5.
Câu hỏi đặt ra: Liệu có nên đầu tư sử dụng bản trả phí? Mô hình nào phù hợp để bóc khối lượng nhanh hơn, tối ưu bản tiến độ, hay xử lý dữ liệu công trình? Cùng khám phá chi tiết qua bài viết này.
1. Hành Trình Phát Triển Các Mô Hình ChatGPT
Kể từ khi ra mắt ChatGPT vào 2022, OpenAI đã liên tục cải tiến công nghệ AI của mình. Từ GPT-3.5 (nền tảng của ChatGPT ban đầu), đến các mô hình tối ưu hóa như GPT-4o hay o4-mini, chúng ta đang chứng kiến tốc độ phát triển chóng mặt – không khác gì tốc độ thi công dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn nước rút.
Với mỗi phiên bản, ChatGPT dần trở nên hữu ích hơn trong các tác vụ phức tạp như: đọc bản vẽ kỹ thuật, phân tích tiến độ thi công, hỗ trợ bóc tách khối lượng bằng câu lệnh, viết nhật ký công trường, hoặc hỗ trợ lập báo cáo hoàn công.
2. So Sánh Các Mô Hình ChatGPT Dưới Góc Nhìn Kỹ Sư Xây Dựng
2.1 GPT-o3: “Kỹ Sư Tư Duy Chiến Lược”
GPT-o3 là lựa chọn hàng đầu khi bạn cần AI hỗ trợ các đầu việc có tính phân tích chuyên sâu như: kiểm tra logic trình tự thi công, phân tích tài chính dự án, hoặc hỗ trợ làm hồ sơ dự thầu với nhiều bước tính toán.
Khả năng đặc biệt của o3 là:
Phân tích logic nhiều bước (ví dụ: phân tích sự hợp lý giữa bản vẽ kết cấu và kiến trúc),
Đọc hình ảnh kỹ thuật và bản vẽ PDF,
Truy cập web để tra cứu định mức, quy chuẩn mới.
Hạn chế: Tốc độ phản hồi chậm hơn do quá trình suy luận phức tạp. Không hỗ trợ tạo hình ảnh.
2.2 GPT-o4 mini: “Kỹ Sư Thực Thi Linh Hoạt”
Nếu bạn cần một mô hình hỗ trợ việc bóc tách khối lượng nhanh từ bảng Excel, tra cứu tài liệu tiêu chuẩn, hoặc đọc bản vẽ mặt bằng sơ bộ, GPT-o4 mini là lựa chọn rất tốt.
Ưu điểm:
Phân tích nhanh các bảng dữ liệu, khối lượng dài hàng nghìn dòng.
Có thể “đọc” sơ đồ, bảng vẽ scan và đưa ra nhận xét chính xác.
Rất phù hợp khi bạn cần xử lý đồng thời nhiều loại tài liệu: PDF, bảng khối lượng, nhật ký, hình ảnh hiện trạng…
Hạn chế: Không phù hợp với các tác vụ phân tích chiến lược hoặc ra quyết định quan trọng.
2.3 GPT-4o: “Trợ Lý Đa Năng Tại Công Trường”
GPT-4o là lựa chọn toàn diện nhất cho kỹ sư công trường, đặc biệt khi bạn cần:
Hỏi nhanh về biện pháp thi công một hạng mục lạ,
Tạo báo cáo hình ảnh đi kèm mô tả giọng nói (nếu dùng giao diện voice),
Tra cứu thông tin định mức, quy định an toàn lao động…
GPT-4o có thể vừa đọc bản vẽ, nghe bạn trình bày, và trả lời lại bằng giọng nói – giống như đang nói chuyện với một đồng nghiệp giỏi.
Hạn chế: Không tự cập nhật sự kiện mới nếu không kích hoạt tra cứu web. Trả lời đôi khi hơi “an toàn”, tránh phản biện.
2.4 GPT-4.1: “Chuyên Gia Dữ Liệu & Lập Trình BIM”
Với khả năng xử lý ngữ cảnh lên đến 1.000.000 token, GPT-4.1 là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn:
Làm việc với mô hình BIM, hệ thống dữ liệu khổng lồ,
Tự động hóa báo cáo bằng Python hoặc Excel script,
Cần AI hỗ trợ viết plugin nhỏ hoặc xử lý số liệu tiến độ nhiều giai đoạn.
Hạn chế: Không hỗ trợ đọc ảnh hay giọng nói. Hơi cứng nhắc nếu bạn cần “chat linh hoạt”.
2.5 GPT-4.5: “Kỹ Sư Giao Tiếp Thấu Cảm”
GPT-4.5 được đánh giá là mô hình có “trí tuệ cảm xúc cao nhất”. Phù hợp khi bạn:
Cần viết email thuyết phục Ban Giám đốc duyệt vật tư,
Viết bài truyền thông nội bộ về văn hóa an toàn lao động,
Trò chuyện chuyên môn nhưng vẫn giữ được tính con người và thấu cảm.
Hạn chế: Phản hồi chậm, phù hợp khi bạn cần chiều sâu hơn là tốc độ.
3. Kỹ Sư Nên Chọn Mô Hình Nào?
Lời Kết
Dù bạn là kỹ sư công trường, QS, lập trình viên BIM hay chỉ đơn giản là người quản lý dự án muốn tối ưu hóa công việc – ChatGPT có mô hình phù hợp với từng vai trò. Điều quan trọng không phải là “mô hình nào mạnh nhất”, mà là “mô hình nào giải quyết tốt nhất vấn đề bạn đang gặp phải”.
ChatGPT, nếu dùng đúng cách, không chỉ là công cụ – mà là một “đồng nghiệp ảo” hỗ trợ bạn thi công trơn tru hơn, báo cáo chính xác hơn, và giao tiếp hiệu quả hơn.